تاریخچه خر

میگن وقتی کسی خیلی لذت میبره وکیف میکنه میگن خر کیفه؛ یعنی اخر کیف ولذت . برای همین من برای اینکه به اندازه بنی بشری حق خودرا در برابر خر ادا کرده باشم وکیف شما هم بالا برده باشم؛ مطلبی خری مینویسم که شما هم با این خرمطلبی؛ که من شروع میکنم همراه شوید و با این موجود خارق العاده که زیاد دیدید وازش کم شنیدید؛ بیشتر اشنا شوید. خدا را چه دیدید شاید بهتر از ما از اب دراومدن

فکر نکنید این وسط بابت این خر نویسی از جماعت خران چیزی نصیب ما میشود یا میخواهیم برای خر تبلیغ کنیم و بابت وجنات وسکناتش کارهای تبلیغی انجام بدهم. نه؛ به جان هر چه خر است اصلا چنین منظوری ندارم فقط حس عجیبی در من ایجاد شده که احتمالا وسواس شدم راجع به خر بیشتر بنویسم تا دانش ما افزون گردد ؛ چون هر چه از ادم ها اموختیم جز دردسر چیزی عایدمان نشد؛ بگذار قدری راجع به خر وخرها وبساط خرها بنویسیم شاید فرجی حاصل شد .پس با این مقدمه نه چندان دلچسپ بسراغ خر شناسی میرویم .

خر یا همان مودبانه تر ان الاغ وعربی ان حمار وانگلیسی ان دانکی وفلپینی ان مالیت ناکابایو وهندی ان گاداح وترکی ان اشک همان درازگوشی است چهار پا که انسانها از ان بعنوان بارکش استفاده میکنند وبه احمقی ونادانی محکومش میکنند .

خر از لحاظ جثه قدری کوچک‌تر از اسب است و گوش‌های درازی دارد. این حیوان به‌دلیل درازگوشی‌اش از قدرت شنوایی بسیار بالایی برخوردار است. خر که معمولاً خاکستری‌رنگ است، از گروه پستانداران سم‌داری است که سم آنها بی‌شکاف است. دست و پای این حیوان نسبتاً باریک و بلند و سم آن کوچک است. اما همین پاهای باریک دارای چنان قدرتی است که خر از آن به‌عنوان وسیلۀ دفاعی استفاده می‌کند.

خر دُمی باریک دارد و بر روی سرش نیز یک دسته مو قرار دارد. زانوان این حیوان غالباً دارای خطوطی رنگی و باریک و مخطط است. قد این حیوان بر حسب آب و هوا و نژاد فرق می‌کند و از ۰۱/۱ تا ۳۵/۱ متر متفاوت است. درازای آن نیز از بین دو گوش تا ابتدای دم معمولاً ۴۰/۱ تا ۴۵/۱ متر است. خر دارای سری بزرگ و پهن و سینه‌ای کوچک است.

میانگین عمر خر بین سی تا چهل سال است. دندان‌های این حیوان بسیار شبیه دندان‌های اسب است و مانند اسب خیلی راحت می‌توان از روی دندان‌های آن، سن حیوان را تشخیص داد.

دورۀ بارداری خر ماده ۳۶۴ روز یعنی در حدود یک سال است و پس از این مدت خر ماده کُره ‌خری به‌‌دنیا می‌آورد. خر ماده گرچه از نظر قدرت ضعیف‌تر از خر نر است، ولی سخت‌کوش است و در واقع به‌خاطر شیری که می‌دهد و کُره‌ای که می‌زاید نفعی سرشار به صاحب خود می‌رساند. شیر خر ماده از حیث کیفیت بسیار شبیه شیر آدمیزاد است.

اهلی کردن خر ظاهراً مدت‌ها پیش از اهلی کردن اسب رواج داشته است. منشاء این حیوان به قاره آفریقا باز می‌گردد. خر وحشی آفریقایی در حوالی ۴۰۰۰ قبل از میلاد اهلی شد. مصریان این حیوان را به کشور خود آوردند و به‌دلیل قدرت جسمی‌اش از آن استفاده‌های فراوانی کردند. این حیوان برای مصریان از اهمیت بالایی برخوردار بود و در آثار قدیم مصریان تصاویر فراوانی از خر دیده می‌شود. این حیوان حوالی ۱۸۰۰ قبل از میلاد به آسیای میانه آورده شد و رفته رفته از محبوبیت خاصی برخوردار گشت، به‌‌طوری که به دمشق امروزی "شهر خر‌ها" گفته می‌شد. خر پس از آنکه در جنوب غربی آسیا و مصر اهلی شد، به یونان و از آنجا به ایتالیا و اسپانیا راه یافت و کم‌کم مورد استقبال کشورهای شمالی اروپا قرار گرفت و سرانجام به یُمن کریستف‌کلمب از طریق اسپانیا به قاره آمریکا نیز راه یافت.

این حیوان بر اثر درازی پشت و استقامت و بردباری‌اش در برابر شرایط دشوار در مناطق کوهستانی و بیابانی وسیلۀ بسیار مناسبی برای حمل و نقل است. خر قادر است ۲۰‏ تا ۳۰‏‏ درصد بیشتر از وزن خود بار حمل کند. این در حالی است که مقدار غذایی که مصرف می‌کند نصف غذای مصرفی اسب است. یکی دیگر از موارد استفاده از خر، در کشاورزی است. کشاورزان از این حیوان برای حمل آب، شخم زدن، آسیاب کردن و دیگر کارهای کشاورزی استفاده فراوانی می‌کنند.

خر علاوه بر اینکه حیوان زحمت‌کشی است و بدون هیچ شکایتی کارهای سنگین را انجام می‌دهد، سرباز وفاداری نیز هست به‌طوری که یونانیان و ایرانیان قدیم از این حیوان به‌کرّات در لشکرکشی‌ها و راه‌پیمایی‌های نظامی استفاده می‌کردند. در دوران جنگ جهانی اول نیز از این حیوان برای حمل اسلحه و همچنین انتقال مجروحین به جاهای امن استفاده می‌شد. در واقع خر تا همین اواخر نیز در نیروی نظامی ایتالیا نقش مهمی ایفا می‌کرد.

اینکه خر از کی وارد جنوب و مناطق خودمان شده من اطلاع دقیقی ندارم مگر اینکه داستان و حکایتی برایش بتراشیم و بگوئیم مثلا در دوره اول زمین شناسی(نخندید ) در اوز خر بوده است ونشانش هم مخ طویله ای باشدکه کسی پیدا کرده است .در زمانی که مدرسه بدری دانش اموز بودم خر بزرگی برای مدرسه اب می اورد که خیلی قرص و محکم و قوی و سفید رنگ بود فکر کنم مال اقای جباری بود که فرد بسیار زحمتکشی بود البته محله ما چندین چاروادار بودند که خر داشتند و نااشنا با خر نبودیم اسب که نداشتیم خر هم نداشتیم اما چند باری با بچه های محل خرسواری کردیم انموقع اینقدر ماشین در اوز نبود پدربزرگم خر داشت اما پدرم کمی ترقی کرده و مدرن شده بود ماشین امریکایی شورلت 59 داشت و انموقع بود که یواش یواش قدر خر کمتر شد و برای خر رقیب جدی پیدا شده بود

ادامه دارد